با گذشت ۷۲ ساعت از وقوع سیلاب در ۱۲ استان کشور، امدادرسانی به مناطق سیلزده و نجات و اسکان سیلزدگان در حالی ادامه دارد که هنوز راههای ارتباطی برخی روستاها قطع است.
به گزارش راه ملت،روزنامه وقایع اتفاقیه نوشت: بارش سه روزه باران در غرب و جنوبغرب کشور اگرچه خوشبختانه قربانی بالایی نداشت اما خسارات زیادی را به بخش باغی، کشاورزی و مسکونی وارد کرد؛ بارشی که اگرچه از شدت آن کاسته شده اما از عصر جمعه، مسیر شمالشرق کشور را درپیش خواهد گرفت و با عبور از تهران، قزوین، البرز، آذربایجان غربی، آذربایجانشرقی، اردبیل، گیلان، مازندران، گلستان و… در خراسان شمالی، خراسان رضوی و شمال سمنان قدرتنمایی خواهد کرد و براساس این پیشبینی، با ابلاغ سازمان مدیریت بحران، امدادگران این استانها نیز به حالت آمادهباش درآمدهاند.
رئیسجمهوری هم در تماس تلفنی با معاون اول خود، دستورات لازم را برای بهکارگیری همه امکانات برای رفع فوری مشکلات سیلزدگان و روستاهای درگیر سیل صادر کرد. حسن روحانی، رئیسجمهوری کشورمان که برای شرکت در اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی در استانبول به سر میبرد، در پی وقوع سیلاب در برخی از استانهای جنوبی و غربی کشور و در گفتوگویی تلفنی با جهانگیری معاون اول رئیسجمهوری، دستورات لازم را برای بهکارگیری همه امکانات برای رفع فوری مشکلات سیلزدگان و روستاهای درگیر سیل صادر کرد. وی در ابتدای این گفتوگوی تلفنی، در جریان تازهترین اقدامات اجرائی در استانهای خوزستان، ایلام، لرستان و آذربایجانغربی قرار گرفت. رئیسجمهوری بسیج همه امکانات برای مدیریت سیلابها را ضروری خواند و با تأکید بر گزارشدهی و اطلاعرسانی بهموقع به مردم، از همه دستاندرکاران در استانهای مذکور خواست: با آمادگی کامل تمهیدات و پیشبینیهای لازم را انجام و با مسئولان مربوطه همکاری کنند. معاون اول رئیسجمهوری نیز در این گفتوگوی تلفنی گزارشی از برگزاری جلسه فوقالعاده ستاد مدیریت بحران کشور و اقدامات استانداریها و بهویژه وزارتخانههای راه و شهرسازی و نیرو پس از سیل اخیر را ارائه کرد. در جلسه فوقالعاده ستاد مدیریت بحران کشور که وزرای کشور، نیرو، جهاد کشاورزی، رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور، دبیر شورایعالی امنیت ملی، رئیس سازمان مدیریت بحران کشور، رئیس سازمان هواشناسی و نماینده جمعیت هلال احمر نیز حضور داشتند، وزارت نیرو گزارشی از وضعیت بارندگی و جریانهای سطحی کشور و حجم آب موجود در مخازن سدهای واقع در استانهای جنوبی و غربی کشور ارائه داد.
مرتضی اکبرپور، معاون آمادگی و مقابله سازمان مدیریت بحران کشور درباره آخرین وضعیت امدادرسانی به سیلزدگان در غرب و جنوبغرب کشور گفت: از حدود ۷۲ ساعت پیش بارشها در نقاط جنوبغربی کشور آغاز شده و تا ساعتی پیش نیز ادامه داشت اما درحالحاضر براساس پیشبینی هواشناسی، این سامانه بارشی به سمت شمالشرق کشور در حال حرکت است و سازمان مدیریت بحران، طبق اخطاریههای قبلی هواشناسی، هشدارهای لازم را به دستگاههای امدادی و خدماتی داده و پیش از شروع بارندگی، آنها را به حالت آمادهباش درآورده بود.
وی با بیان اینکه در مجموع سه استان خوزستان، ایلام و لرستان دارای بیشترین بارندگی و خسارات ناشی از جاریشدن سیلاب هستند و امدادگران نیز همچنان در این مناطق در حال امدادرسانی به شهروندان هستند، گفت: از دستگاههای ارزیاب خواستهایم هرچه سریعتر ارزیابیهای خود از خسارات ناشی از سیل را به سازمان مدیریت بحران اعلام کنند تا اقدامات لازم دراینزمینه انجام شود که متأسفانه درپی این حادثه دو نفر جان خود را از دست دادهاند. یک نفر جوانی ۲۲ساله و چوپان بود که در لرستان به دلیل اصابت صاعقه جانش را از دست داد و دیگری نیز زنی بود که در باغ شخصیاش در ایلام به رودخانه افتاده و متأسفانه جان خود را از دست داده است.
سیدمصطفی مرتضوی، سخنگوی سازمان امداد و نجات از آمادهباش صد درصدی امدادگران و نجاتگران درپی هشدار سازمان هواشناسی برای بارشهای شدید در ۱۴ استان خبر داد و به ایسنا گفت: بهدنبال هشدار سازمان هواشناسی نسبت بارش شدید باران و تگرگ، وزش شدید باد، بارش برف و مه غلیظ در محورهای کوهستانی، امدادگران و نجاتگران جمعیت هلال احمر برای ارائه خدمات بهموقع و مؤثر در استانهای تحتتأثیر، در آمادهباش کامل هستند و با توجه به پیشبینیهای سازمان هواشناسی برای شدت بارشها در شمال و شرق خوزستان، شمال بوشهر، شمال هرمزگان، مناطق مرکزی کرمان، لرستان، کهگیلویهوبویراحمد، چهارمحال بختیاری، غرب فارس و مناطق شمالی استانهای قزوین، البرز و تهران، خراسان شمالی، شمال خراسان رضوی و شمال سمنان سازمان امداد و نجات با توان کامل در این استانها در آمادهباش است.
وی همچنین در تشریح عملیات سیل و آبگرفتگی در ٧٢ ساعت گذشته گفت: ١٢ استان لرستان، ایلام، کرمانشاه، فارس، خوزستان، چهارمحال بختیاری، همدان، اصفهان، خراسان شمالی و رضوی، کردستان و آذربایجان شرقی تحت تأثیر سیل و آبگرفتگی قرار دارند و برایناساس از حدود ۷۲ ساعت گذشته به ١٣۶ شهر، روستا و مناطق عشایرنشین امدادرسانی شده است.
وی امدادرسانی به ۵۶۰۰ نفر از سیلزدگان اشاره کرد و گفت: همچنین با برپایی ۵۴۸ دستگاه چادر امدادی، ۲۵۰۰ نفر از سیلزدگان، اسکان اضطراری یافتند. همچنین ۱۱ نفر به مناطق امن منتقل شدند که نجات پنج نفر از آنها در سه سورتی پرواز انجام شده است.
انواع سیلابها :
سیل برقآسا
سیل کوتاهمدتی است که معمولا با بالاآمدن سریع سطح آب و جریان نسبتا زیاد همراه بوده و بیشتر از یک رگبار شدید روی منطقهای کوچک بهوجود میآید. این سیل با زمان هشدار کم و گاهی بدون هشدار رخ میدهد و در عرض چند دقیقه به نقطه اوج میرسد و بهایندلیل به آن سیل برقآسا گفته میشود.
اثرات این سیل اغلب مصیبتبار است و بسته به وسعت و نوع کاربری حوزه، ممکن است فاجعه انسانی بزرگی بهبار آورد. سیلهای گلابدره تهران (۱۳۶۶)، ماسوله گیلان (۱۳۷۷) و گلستان که در مرداد۱۳۸۰ و ۱۳۸۱ اتفاق افتاد، مثالهایی از این نوع سیل مخرب است.
سیلاب رودخانهای
سیلاب در رودخانهها مسئلهای طبیعی و غیرقابلاجتناب است. برخی سیلابها بهطور فصلی برای مثال با بارندگیهای بهاره یا زمستانه توأم با ذوب برفها اتفاق میافتد که در این مواقع بستر رودخانهها سریعا پرآب میشود، مانند سیل رودخانهها کارون، هیرمند و کرخه که آب رودخانه بهتدریج بالا آمده و زمینهای مجاور را زیر آب میبرد.
این سیل برخلاف سیل ناگهانی زمان هشدار مناسبی برای تخلیه و دورشدن از منطقه سیلگیر دارد و چنانچه از ساختوسازهای غیرمجاز در بستر و حریم رودخانهها جلوگیری شود، میتوان خسارات ناشی از این سیل را به حداقل رساند.
سیلاب شهری
با تغییر کاربری اراضی از مزارع و جنگل به خیابان و ساختمان، قدرت جذب باران بهوسیله زمین کم میشود. اراضی شهری، دو تا شش برابر روانآب بیشتر نسبت به اراضی بکر و طبیعی تولید میکنند. در زمان وقوع سیلاب شهری، خیابانها و کوچههای شهر به مجراها و مسیلهای پرسرعتی تبدیل میشوند که میتوانند زندگی شهری را مختل کرده و موجب خسارات فراوانی شوند.
بهطور کلی سیلابهایی که در شهرها رخ میدهند، خسارات ناشی از آنها را میتوان به دو دسته مستقیم و غیرمستقیم تقسیم کرد:
خسارات مستقیم شهری
خسارات مستقیم شهری شامل خسارات مربوط به ساختمانهای مسکونی، اسباب و لوازم و تجهیزات داخل آنها، امکانات مربوط به خدمات زیربنایی و عمومی ازجمله خیابانها، پلهای داخل شهر، سامانههای آب و فاضلاب، برق، مخابرات و مجموعههای تجاری و صنعتی و امکانات و تجهیزات و تأسیسات آبها و همچنین امکانات حملونقل و تردد داخل شهری ازجمله خودروهای عمومی و مواردی از ایندست است.
خسارات غیرمستقیم شهری
خسارات غیرمستقیم شهری نیز شامل زیانهای ناشی از کاهش خریدوفروش و تولید در مجموعههای تجاری، صنعتی و خردهفروشیهای خسارتدیده، دستمزدهای قطعشده، اختلال در سامانههای حملونقل و ارتباطات، هزینههای مربوط به جابجایی کالاها، اسباب و لوازم، تجهیزات و تأسیسات و خدمات از مناطق سیلابی به بیرون و برگشت آنها به محل اولیه بعد از بهبود شرایط سیلابی هزینههای پاکسازی محیط، برقراری امکانات موقت برای سیلزدگان، برپایی سیلبند موقت و… است که بهراحتی ملموس و قابلاندازهگیری است.
عوامل مؤثر در بروز سیلاب
عوامل بروز سیل را میتوان بهطورکلی به سه دسته اقلیمی، ویژگیهای فیزیکی و فعالیتهای انسانی تقسیم کرد. دلیل اصلی وقوع سیل، بارش است و ویژگیهای فیزیکی حوضهها موجب میشود حجم زیادی از بارندگی به روانآب تبدیل شود.
وضعیت سیل در جهان و آسیا
بلایا با منشأ آبوهوایی در سطح جهان، روند روبهرشدی داشته و موجب بروز خسارات جانی و مالی بسیاری شده است. از سال ۱۹۷۰ تا ۲۰۱۲ تعداد ۸۸۳۵ گونه از بلایا مانند: خشکسالی، گرمای شدید، سیل، توفانهای حارهای و اپیدمیهای بهداشتی مرتبط با آنها در سطح جهان، موجب مرگ ۱,۹۴نفر میلیون نفر و ضرر اقتصادی ۲,۴ تریلیوندلاری شده است.
در آسیا وقوع ۲۶۸۱ مورد از بلایای طبیعی از ۱۹۷۰ تا ۲۰۱۲ موجب مرگ ۹۱۵۳۸۹ نفر و خسارت ۸,۷۸۹ میلیارددلاری شده است. بیشترین میزان وقوع حوادث طبیعی در این قاره، مربوط به سیل ۴۵ درصد و توفان ۳۵ درصد است، بهطوریکه توفان ۷۶ درصد تلفات جانی و سیل۶۰ درصد خسارت مالی را بهبار آورده است. وقوع سه توفان گرمسیری در بنگلادش و میانمار موجب مرگ بیش از ۵۰۰ هزار نفر شد و سیلهای ۱۹۹۸ چین نیز بیشترین ضررهای مالی را درپی داشته است.
آیا سیل برای ایران مفید است؟
در کنار همه این موارد برخی معتقدند، نباید در مواجهه با وقوع سیل، اقدامات پیشگیرانهای را در نظر گرفت و درهمینباره، پیشازاین معاون امور تالابهای سازمان محیط زیست بیان کرده بود: سیلابها برای تالابها بهویژه تالابهایی که روبهخشکشدن هستند، فایدههای بسیار زیادی دارد، چراکه به غیر از ورود آب به آنها، موجب تعدیلشدن شوری تالاب میشود، همچنین احمدعلی کیخا، معاون سابق محیط طبیعی سازمان محیط زیست بیان کرده بود: من دیدگاه خودم را میگویم؛ به نظر من ساخت سد باید آخرین چاره برای تأمین آب باشد و معتقدم منافع سیل در کشور ما بیش از هزینههایش است، بنابراین باید اجازه دهیم سیلها بیایند و بروند و سفرههای زیرزمینی خودمان را تغذیه کنیم، چراکه ما کشور خشکی هستیم، اینجا درجه حرارت و میزان تبخیر بالاست و وقتی سطح تماس آب را با هوا زیاد میکنیم، یعنی خودمان امکان تبخیر بیشتری را فراهم کردیم. بهطور کلی بنده از نظر اقتصاد منابع آب موافق سدسازی در کشور با این شکل و رویه نیستم و میگویم باید آخرین جایگزینی باشد، درصورتیکه چاره دیگری برای تأمین آب شرب خودمان یا تنظیم آب کشاورزی خودمان نداشته باشیم و بههمیندلیل باید بیشتر توانمان را بگذاریم روی هدایت آب؛ همان کاری که در گذشته مردم انجام میدادند. شنیدم مهاب قدس گزارشی داده است که ما سدها را میسازیم برای تولید انرژی پاک و انرژی آبی. این چه حرفی است در کشوری که این همه ساعات آفتابی داریم، در کشوری که این همه جریان باد داریم. در همان زابل در غرب دریاچه هامون در مطالعهای که خود وزارت نیرو انجام داده و فنلاندیها کار کرده بودند، اعداد نجومی گفته میشد از ۲۰ هزار مگاوات تولید انرژی تا صد هزار مگاوات. مگر چیز کمی است؟ خوب بروید آنجا و انرژی پاک تولید کنید.
منبع:سلامت نیوز
اخبار و سوژه های خبری خود را برای راه ملت ارسال کنید:
ایمیل گروه خبری راه ملت: [email protected]
تماس مستقیم : 09120139712