پایگاه خبری تحلیلی راه ملت
اولین و تنها رسانه کاملا دانشجویی استان کهگیلویه وبویراحمد

اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل

راه ملت: ایمان داورپناه

«نفس شهر، درختان هستند که سر زندگی و سبزی درختان و گلها و گیاهان آن، تنِ شهر را سبزپوش میکند» (برگرفته از یادداشت قبل)

از جمله پارامترهای مورد بحث در حوزه شهری و شهرسازی که در یادداشت قبل(با عنوان “شهر یعنی ما، منتهی در کالبدی بزرگتر” ) اشاره ای گذرا به آن داشتیم، بحث مربوط به فضای سبز شهری می باشد.

بگذارید صحبتمان را با یک گزارش مطالعاتی از گروه برنامه ریزی شهری وزارت کشور آغاز کنیم:

*در این گزارش عنوان شده است که «زندگی سالم» در جایی امکان پذیر است که سهم سرانه هر فرد از فضای سبز در منطقه مسکونی از ۳۰ تا ۵۰ متر مربع کمتر نباشد!*

بصورت کلی آنچه در این گزارش حائز اهمیت می باشد، ارقام اعلامی سرانه فضای سبز هر فرد نیست؛ بلکه نکته تأمل برانگیز در این گزارش، «رابطه علت و معلولی» بین زندگی سالم و سرانه فضای سبز می باشد؛ یعنی داشتن یک زندگی سالم را منوط به داشتن مساحت معینی از فضای سبز میداند!

اجازه دهید به جای اینکه وقتمان را صرف تعریف واژه بدیهی فضای سبز کنیم، به اصل موضوع بپردازیم.

قبلا اشاره کردیم که”شهر انسانی است در کالبد بزرگتر!”؛

دلیل چنین مقایسه ای وجود تشابهات مصداقی بین انسان و شهر بود که در ادامه به بسط این تشابه خواهیم پرداخت.

بیایید انسان را بدون ریه تصور کنیم!

مگر میشود؟ اصلا در مخیله انسان نمی گنجد و تصورش هم سخت است!

*تصور شهری بدون فضای سبز، همانقدر سخت است که تصور انسانی بدون ریه!*

( بعید میدانم نیاز به توضیح باشد که درختان منابع اصلی تأمین اکسیژن در جهان می باشند؟)

تنها تفاوت این تشابه بین انسان و شهر تبدیل واژه ریه در انسان، به فضای سبز و درختان در شهر می باشد.

حال بیایید ببینیم وضعیت ریه های شهرمان چگونه است؟

بر اساس آخرین طرح تفصیلی شهر دهدشت، مساحت فضای سبز در نظر گرفته شده برای شهر، شامل سه عنوان:

۱_وضع موجود فضای سبز شهر (پارک ها) به مساحت ۴۱۹۶۱ مترمربع

۲_وضع موجود میانه سبز و حرائم سبز (خیابان و معابر) به مساحت ۱۵۱۶۹۶ مترمربع

۳_ فضای سبز پیشنهادی به مساحت ۱۰۱۹۵۸ متر مربع

می باشد، که با جمع ارقام فوق و تقسیم حاصل آن بر تعداد جمعیت شهر دهدشت، بر اساس آخرین سرشماری نفوس در سال ۱۳۹۵، به رقم تقریبی ۵ متر مربع سرانه فضای سبز برای هر نفر خواهیم رسید؛

آن هم با کلی اغماض و چشم پوشی از برخی اصول شهرسازی!

این رقم یعنی کمبود حداقل ۲۵ متر مربعی در سرانه فضای سبز شهر دهدشت در مقایسه با حالت استاندارد!

ماجرا از این بدتر هم می شود؛ وقتی یادآور شویم که بسیاری از فضاهای سبز پیشنهادی نیز به فضای مسکونی تغییر کاربری داده شده اند!

بعلاوه اینکه در محاسبات، برای بهبود وضعیت سرانه فضای سبز از لحاظ کردن تعریف درست فضای سبز و مساحت سبز چشم پوشی کرده ایم! ( با این اوصاف، سرانه ی واقعی فضای سبز هر فرد در دهدشت کمتر از ۳ متر مربع می باشد!!!)

حال که بیش از پیش، ابعادِ معضلِ بزرگِ فضایِ سبزِ شهرِ دهدشت برایمان آشکار شد، به جهت بهبود وضعیت موجود، نیاز به ارائه راهکارهایی کاربردی و با قابلیت اجرایی شدن برای فضای سبز شهری دهدشت، بشدت احساس می شود.

لذا برای تثبیت و ارتقای وضعیت موجود پیشنهاد می گردد:

۱_باید در حفظ و نگهداری فضاهای سبز موجود، نهایت تلاش را بکار گرفت که از آن جمله می توان بصورت اختصاصی در بحث درختان شهر با اجرای طرح پلاک بندی و شناسنامه دار کردن درختان شهر، گام مفیدی در این راستا برداشته شود.(هرچند که می دانیم هنوز هم منازلمان پلاک گذاری نشده اند و این جای بسی سوال دارد!!!)

این طرح از بهترین اقدامات بازدارنده عوامل مخرب (شامل انسان و آفات طبیعی) می باشد.

۲_ یکی از مهم ترین اهرم های پیشبردِ تمام امورات در حوزه شهری از جمله فضای سبز، استفاده از ظرفیت سازمانهای مردم نهاد می باشد که مستلزم توجه ویژه سازمانهای مرتبط برای استفاده از پتانسیل بی نظیر این ساختارهای مردم نهاد می باشد.

۳_تأکید بر اجرایی کردن بی چون و چرای شروط صدور پایان کارِ املاکِ ساختمانی، که از آن جمله غرس نهال می باشد.

۴_ همچنین اقدامات پیشگیرانه شهرداری برای جلوگیری از تغییر کاربری فضاهای سبز پیشنهادی در کمیسیون های مربوطه( با در نظر گرفتن وضعیت موجود) نیز بسیار حایز اهمیت است.

۵_ توجه ویژه به فضای سبز ارائه شده در طرح های تفکیکی ارائه شده توسط مالکین اراضی نیز بجد پیگیری گردد.

۶_ ارائه طرح های کاشت نهال و توسعه مساحت سبز شهری بصورت برنامه ای مدون و برنامه ریزی شده جهت احیا و ارتقای فضای سبز شهری و ایجاد سایه اندازی مناسب برای شهروندان که در مناطق گرمسیری بشدت نیاز است.

۷_ در انتخاب نوع نهال پیشنهادی برای پوشس فضای سبز اکیداً توصیه می گردد از متخصصین فضای سبز شهری که باتوجه به اقلیم، سطح آب سفره های زیرزمینی منطقه، زیرساختهای موجود برای آبیاری و … نظر کارشناسانه و علمی خود را ارائه می دهند، بهره لازم برده شود.

علی ای حال، با توجه به اهمیت ویژه ی فضای سبز شهری در تأمین کیفیت و سلامت زندگی شهروندان که از مهمترین پارامترها در برنامه ریزی شهری می باشد و نیز از آنجایی که هر طرح، ایده و پیشنهادی که در بحث توسعه پایدار، ارتقای کیفیت زندگی و … مطرح می گردد، برای «شهروندان» آن شهر می باشد و اساساً تا زمانی که سلامت روانی شهروندان تأمین نشود، سایر اقدامات صورت گرفته فاقد ارزش گذاری های لازمه می باشند، لذا بطور جدی می طلبد که به حفظ، احیا و ارتقای فضای سبز شهری دهدشت نگاه ویژه ای داشته باشیم.

مهندس ایمان داورپناه

کارشناس سازمان نظام مهندسی