پایگاه خبری تحلیلی راه ملت
اولین و تنها رسانه کاملا دانشجویی استان کهگیلویه وبویراحمد

اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل

راه ملت: خبرنگار احزاب و تشکل‌های گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛ امروز، 3 تن از حقوقدانانی که رییس قوه قضاییه، هفته گذشته به مجلس شورای اسلامی معرفی کرده بود، با رأی این مجلس، به عنوان اعضای جدید شورای نگهبان انتخاب شدند. این سه نفر، عباسعلی کدخدایی، محمدرضا علیزاده و سید فضل‌الله موسوی هستند.

در این گزارش، درصدد هستیم با سوابق علمی، تحصیلی و اجرایی، مدیریتی این سه نفر، بیشتر آشنا شویم.

«عباسعلی کدخدایی»

کدخدایی با نام کامل «عباسعلی کدخدائی الیادرانی»، متولد 1340 در اصفهان است. تحصیل در رشته حقوق را در دانشگاه تهران آغاز می‌کند و پس از اتمام تحصیل، در وزارت سپاه سابق(وزارت دفاع فعلی) مشغول به کار می‌شود و پس از جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، برای ادامه تحصیل به انگلستان بورسیه می‌شود و کارشناسی ارشد و دکتری خود را در رشته حقوق بین‌الملل از دانشگاه هال انگلستان اخذ می‌کند. دانشجویان وی، خاطرات خوشی از کلاس‌های درس حقوق اساسی و حقوق اداری دارند و تسلط وی بر مبانی حقوق عمومی، همواره زبانزد محافل دانشگاهی است.

در زمان ریاست علی لاریجانی بر سازمان صدا و سیما، به همراه سیدقاسم زمانی، محمد شریف و غلامرضا رفیعی، اولین مطالعات حقوقی در زمینه ی ماهواره‌ها و پخش مستقیم آن‌ها را در دفتر مطالعات حقوقی اداره کل حقوقی سازمان صدا و سیما و تحت مدیریت قربانعلی مهری انجام می‌دهد که حاصل این پژوهش‌ها، سه جلد کتاب مهم و ارزنده می‌باشد. برخی از مهم‌ترین آثار او عبارت‌اند از: ساختار و حقوق اتحادیه اروپا، حقوق در پرتو نظریه و کارکرد، تروریسم و مقابله با آن، حاکمیت قانون و ولایت مطلقه فقیه، بازخوانی نظام قضایی جمهوری اسلامی.

کدخدایی، عضو هیأت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران با مرتبه استادی است. او، مدتی رئیس مرکز تحقیقات شورای نگهبان و پس از آن، رئیس هیئت تطبیق مصوبات دولت با قوانین نیز بوده است. مرکز تحقیقات شورای نگهبان، نظر مشورتی خود را به اعضای شورا ارائه می‌کند و برخی دانشجویان دکترای حقوق در آن مشغول به فعالیت هستند. یکی از کارهای این مرکز، تدوین شرح مذاکرات قانون اساسی بوده که توسط عده‌ای از دانشجویان دکتری برای تسهیل کار شورای نگهبان در تفسیر اصول قانون اساسی انجام شده و البته این روند، هنوز هم ادامه دارد.

کدخدایی، مقالات بسیاری در زمینه حقوق اساسی و حقوق بین‌الملل در نشریات تخصصی حقوق در داخل و خارج از کشور به چاپ رسانده است. کدخدایی در تاریخ 29 خرداد ماه 95، در حکمی از سوی آیت‌الله جنتی، به عنوان مشاور و رئیس ؛ دو وظیفه اصلی شورای نگهبان را «نظارت تقنینی» و «نظارت بر انتخابات(نظارت سیاسی)» دانست و گفت: در مورد نظارت بر تقنینی، یکی از مهم‌ترین اقدامات صورت گرفته در شورای نگهبان، تأسیس مرکز تحقیقات شورای نگهبان بوده که سعی داشته است رویکرد و نگرش کارشناسی‌تر شده‌ای را وارد بحث نظارت بر قوانین و مصوبات نماید.

وی گفت: از طریق این مرکز و با استفاده از دانش و تخصص کارشناسان در حوزه‌های مختلف، خوشبختانه، با حاکمیت بیشتر رویکرد دانش‌محوری در شورای نگهبان روبرو هستیم که امیدواریم این وضعیت در شورای نگهبان، قوی‌تر و کارآمدتر شود.

کدخدایی، ارتباط مستمر شورای نگهبان با کمیسیون‌های تخصصی مجلس به ویژه از طریق مرکز تحقیقات(پژوهشکده) شورای نگهبان را یکی از مهم‌ترین راهکارها برای ارتقای سطح کیفی مصوبات و قوانین دانست و افزود: البته در کنار مرکز تحقیقات، شورای نگهبان، یک بازوی علمی قوی دیگر هم دارد و آن، مجمع مشورتی فقهای شورای نگهبان است که ارتباط دائمی با مراجع علمی در قم دارد و به عنوان یک سازوکار مشورتی قدرتمند، به شورای نگهبان یاری می‌رساند تا بتوانیم بهترین قوانین و مصوبات را داشته باشیم که البته لازم است این دو ابزار مشورتی شورای نگهبان، از هر جهت تقویت شوند.

سخنگوی سابق شورای نگهبان، در مورد نظارت سیاسی شورای نگهبان یا همان نظارت این شورا بر امر انتخابات نیز تصریح کرد: متأسفانه، در حال حاضر، ما نظام فعال و پویای انتخاباتی در کشور نداریم که این، نقص بزرگی است و باید درصدد رفع آن برآمد.

کدخدایی افزود: درست است که بعضاً انتقاداتی نسبت به شورای نگهبان در امر نظارت سیاسی‌اش وجود دارد اما حقیقت این است که این شورا، در امر نظارت سیاسی، تنها و تنها به قانون عمل می‌کند و اگر قوانین ما به ویژه قانون مربوط به انتخابات، نقص داشته باشد، این کمبود را نباید به حساب شورای نگهبان گذاشت بلکه باید درصدد اصلاح قانونی برآمد که شورای نگهبان بر اساس آن عمل می‌کند.
 
وی تصریح کرد: وقتی به عنوان مثال، شرایط برای ورود حدود 12000 نفر نامزد برای حضور در انتخابات مجلس فراهم می‌شود و در عین حال، شورای نگهبان موظف می‌شود در کوتاه‌ترین زمان ممکن، صلاحیت این تعداد بالای نامزد را مورد بررسی قرار دهد، طبعاً مشکلات مهم و قابل‌توجهی در عمل ایجاد می‌شود؛ حال آنکه درست این است که قبل از نظارت عالیه و نهایی شورای نگهبان، نظارت‌ها و بررسی‌های مقدماتی صورت گیرد و واقعاً اگر کسی صلاحیت ورود به عرصه رقابت انتخاباتی را ندارد، وارد نشود و بررسی شورای نگهبان، تنها در آخرین مرحله، آن هم برای تعداد معدودی که صلاحیتشان در مراجع مقدماتی به تأیید رسیده، معطوف گردد.

کدخدایی، مهم‌ترین عامل و منشأ بروز چنین اشکالاتی را فقدان یا نقصان قوانین انتخاباتی دانست و گفت: باید دولت و مجلس، هرچه سریع‌تر وارد عمل شوند و شرایط را برای تدوین قانون جامع انتخابات فراهم کنند تا سازوکارهای اجرایی و نظارتی در مورد بحث انتخابات، به بهترین نحو ممکن به اجرا درآیند.

وی همچنین تصریح کرد: باید روش‌ها و مکانیزم‌ها را مورد بازنگری قرار داد تا بتوان به اهداف مورد نظر دست یافت.

کدخدایی در پایان، ابراز امیدواری کرد در شورای نگهبان آینده، وضعیت برای تصویب قانون جامع انتخابات در راستای نظارت سیاسی و نیز کارآمدتر شدن و بهتر شدن فرایند نظارت تقنینی برای ارتقای کیفیت قوانین و مقررات فراهم

 «محمدرضا علیزاده»

از وی به عنوان قدیمی‌ترین عضو حقوقدان شورای نگهبان یاد می‌کنند. آن‌ها که با وی حشر و نشر دارند، از تسلط جالب توجه او بر متون و نصوص قانونی تعریف کرده‌اند و حتی برخی، وی را «قانون متحرک» می‌نامند. علیزاده در سال 1330 در سوادکوه مازندران متولد شده است. دیپلمه ریاضی است اما به دلیل اینکه در رشته مورد علاقه‌اش در دانشگاه تهران قبول نشده، به عنوان «سپاهی عدالت» در دادگستری، خدمت وظیفه عمومی را سپری کرده است. خودش می‌گوید از ابتدا به ادبیات و علوم انسانی علاقه‌مند بوده است. نهایتاً تحصیل در رشته حقوق را در دانشگاه شهید بهشتی آغاز می‌کند و به طور همزمان در دادگستری نیز استخدام می‌شود. اولین شغلش «دادرس علی‌البدل» بخش مستقل سوادکوه بوده است. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و در اردیبهشت 1358 به عنوان «سرپرست دادسرای انقلاب قائمشهر» ـ که شهرهای سوادکوه، جویبار و کیاکلا(شهرستان سیمرغ) را شامل می‌شده ـ انتخاب شده و کمی بعد در تابستان همان سال، به جهت وضعیتی که در دادسرای انقلاب ساری به وجود می‌آید، به سمت «دادستان انقلاب اسلامی ساری» منصوب می‌گردد

پس از مدتی، با ارائه درخواست انتقال به تهران، در دفتر شهید آیت‌الله دکتر بهشتی به مدت کوتاهی توفیق خدمت می‌یابد. بعد از شهادت بهشتی مظلوم نیز به دفتر حضرت آیت‌الله موسوی اردبیلی(رییس وقت قوه‌قضاییه) منتقل می‌شود تا اینکه در پاییز سال 1360، سازمان بازرسی کل کشور، به ریاست سیدمصطفی محقق‌داماد تشکیل می‌شود. پس از مدتی خدمت در این سازمان، به سمت «معاون سازمان بارزسی کل کشور» منصوب می‌شود.

همزمان با تصدی معاونت بازرسی کل کشور در سال 1365، از طرف شورای عالی قضایی به عنوان عضو حقوقدان شورای نگهبان به مجلس دوم شورای اسلامی معرفی می‌شود. آن زمان، دوره شش‌ساله اول شورای نگهبان تمام شده بود. در دور دوم شورای نگهبان، علیزاده به همراه گودرز افتخار جهرمی و حسین مهرپور، به عنوان عضو حقوقدان، کار در شورای نگهبان را آغاز می‌کنند. در آن زمان، دبیر شورا، حضرت آیت‌الله صافی‌گلپایگانی(از مراجع عظام تقلید) بود.

بعد از بازنگری در قانون اساسی، ساختار شورای عالی قضایی به قوه‌قضائیه تغییر یافت و آیت‌الله یزدی به ریاست این قوه منصوب شد. آیت‌الله یزدی، دو بار علیزاده را به مجالس وقت به عنوان عضو حقوقدان معرفی می‌کند. یک دوره نیز در زمان ریاست آیت‌الله شاهرودی به مجلس شورای اسلامی معرفی می‌شود. در دوره اخیر هم، آیت‌الله آملی‌لاریجانی، وی را برای معرفی به مجلس در نظر می‌گیرد. البته در زمان آیت‌الله یزدی، مدتی به صورت همزمان و بعد به صورت مستقل، رئیس ارزشیابی قضات و عضو کمیسیون نقل و انتقالات قضات هم بوده است و البته با انتصاب آیت‌الله شاهرودی به ریاست قو‌ه‌قضائیه، به عنوان رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور انتخاب می‌شود. در دوره اخیر شورای نگهبان هم،‌ علاوه بر عضو حقوقدان، به عنوان قائم‌مقام دبیر این شورا مشغول به خدمت بوده است. وی همچنین، در مقاطع مختلف انتخابات اعم از ریاست‌جمهوری، مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی نیز عضو هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات بوده که این عضویت، تا به امروز ادامه دارد.

علیزاده در گفت‌وگو با خبرنگار مجلس گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛ شورای نگهبان را نهادی مرجع و مهم در سلسله مراتب نظام جمهوری اسلامی ایران دانست و گفت: همانگونه که رهبر معظم انقلاب هم بارها تأکید کرده‌اند، شأن و اعتبار و جایگاه شورای نگهبان به هیچ وجه و به هیچ بهانه‌ای نباید خدشه‌دار شود.

وی افزود: شورای نگهبان را نباید رقیب مردم یا جناح‌های سیاسی کشور قلمداد کرد. این شورا، هر چه کرده، بر اساس قانون اساسی و اصول و موازینی است که خود مردم بر روی آن اجماع کرده‌اند و این اراده مشترک را در مجموعه‌ای به نام قانون اساسی جلوه‌گر نموده‌اند.

علیزاده تصریح کرد: با این‌حال، به نظر می‌رسد برخی موارد که امکان دارد شورای نگهبان را با چالش روبرو سازد، باید برطرف گردند؛ ازجمله مهلت معقول و مناسبی برای رسیدگی به صلاحیت نامزدهای انتخاباتی باید برای شورا در نظر گرفت و به مدت‌های زمانیِ فعلی نباید و نمی‌توان بسنده کرد.

عضو فعلی شورای نگهبان تصریح کرد: اگر شورای نگهبان به دلیل عدم برخورداری از امکانات و استعدادهای زمانی و غیر زمانی نتواند به توقعات عمومی مردم پاسخ دهد، اعتماد مردم نسبت به نظام اسلامی مخدوش خواهد شد؛ حال آنکه باید مانع چنین امری شد. وی ابراز امیدواری کرد در دوره جدید شورای نگهبان، شرایط برای اصلاح قانون انتخابات و رویه‌های عملی دست و پاگیر برای شورای نگهبان فراهم آید.

«سید فضل‌الله موسوی»

وی، زاده 1333 در اصفهان است. پس از طی مراحل ابتدایی و متوسطه، وارد دانشگاه می‌شود.  رشته‌اش در دبیرستان، طبیعی یا زیست‌شناسی بوده و با اینکه رشته حقوق، در اولویت پنجم وی قرار داشته، اما به هرحال، در همین رشته ادامه تحصیل می‌دهد و سال 1351 وارد دانشگاه می‌شود. در دوران جوانی، در رشته‌های ورزشی‌ همچون والیبال، بسکتبال، دو و پرش با مانع فعالیت می‌کرده اما در دانشگاه، بیشتر بر جودو و کوهنوردی تکیه داشته است و حتی از دو نفر از مربیان ژاپنی نیز در زمینه جودو، گواهی‌هایی  کسب کرده است. به دلیل همین سوابق فعالیت ورزشی حرفه‌ای، دانشجویان وی از او با عنوان «حقوقدان ورزشکار یا حقوقدان قهرمان» یاد می‌کنند. بعد از اخذ گواهی لیسانس در رشته حقوق و گذراندن مقطع کارشناس ارشد در گرایش حقوق خصوصی در دانشکده حقوق دانشگاه تهران، در سال 1364 برای ادامه تحصیل به انگلستان می‌رود و ابتدا مدتی برای یادگیری زبان و سپس تحصیل در کالج کوئینز مری” و کار کردن با استادی که در رشته‌ی حقوق کار، در آنجا منحصر به فرد بوده، در شهر لندن مشغول می‌شود.

پس از مدتی، استادش به فلورانس ایتالیا می‌رود و همکاری علمی آن دو متوقف می‌شود. موسوی، سپس با مکاتباتی که با دانشگاه‌های مختلف داشته، از دانشگاه لیورپول در رشته حقوق بین‌الملل پذیرش می‌گیرد. پس از فراغت از تحصیل به ایران بازمی گردد و در سال 1371 به عنوان عضو هیأت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران پذیرفته می‌شود. وی در حال حاضر، با سمت استادی، به تدریس حقوق عمومی و حقوق بین‌الملل در دانشکده مشغول است. البته موسوی، دستی در تحصیلات حوزوی و فقهی هم دارد. منش اخلاقی، بردباری و تسلط بر مباحث حقوق عمومی و رابطه بین دولت و مردم، ازجمله صفات بارز موسوی است که همواره مورد تأکید دانشجویان و همکاران اوست. در دوره هفتم مجلس شورای اسلامی، نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر بوده است. وی، سابقه ریاست بر دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران را نیز در سوابق مدیریتی خود دارد و البته از حادثه ناگوار آتش‌سوزی در کتابخانه این دانشکده که منجر به از بین رفتن بسیاری از نسخه‌های مکتوب این کتابخانه شد، به عنوان آزاردهنده‌ترین خاطره ایام ریاستش بر دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران یاد می‌کند. وی، با برخی نهادها و موسسات علمی کشور هم، در قالب تدریس و پژوهش همکاری دارد.

موسوی در گفت‌وگو با خبرنگار مجلس گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛ شورای نگهبان را نهادی مقدس و برآمده از آرمان‌های انقلاب اسلامی و اهداف عالیه نظام اسلامی دانست و گفت: باید از هر اقدامی که به نحوی، شأن و جایگاه شورای نگهبان را خدشه‌دار می‌کند، اجتناب کرد. این، خواسته مهم و همیشگی مقام معظم رهبری از همه است.

وی افزود: اینجانب مطمئن هستم که همه حقوقدانانی که توفیق خدمت در شورای محترم نگهبان را پیدا می‎کنند، به پیروی از امام راحل(ره)، فقط و فقط خدا و قانون را مدّ نظر قرار می‌دهند و در راستای خط انقلاب و بر مدار قانون، حرکت و اقدام خواهند کرد زیرا این تکلیفی است که بر اساس دستور رهبری مبنی بر انقلابی‌ماندن شورای نگهبان، همه اعضای شورای نگهبان و به ویژه حقوقدانان حاضر در این شورا موظف به رعایت آن هستند.

موسوی همچنین به موضوع اصلاح قانون انتخابات هم اشاره کرد و گفت: به نظر می‌رسد یکی از اصلی‌ترین مواردی که در آینده نزدیک، دولت، مجلس و شورای نگهبان، باید برای رسیدن به آن تلاش کنند، اصلاح قوانین ناقص و مضرّ مربوط به اجرای انتخابات در کشور است.

وی با اشاره به اینکه متأسفانه، تا به حال، شورای نگهبان از رهگذر ایراداتی که قانون انتخابات دارد، مورد هتک حرمت بسیار قرار گرفته، ابراز امیدواری کرد اصلاح قانون انتخابات، مانع چنین رفتارهای زننده‌ای نسبت به شورای نگهبان شود.

موسوی افزود: شخصاً تعهد می‌کنم در صورت ورود به شورا، همه تلاش و تخصص خود را برای این امر مهم به کار بگیرم.

گفتنی است نمایندگان در جلسه علنی امروز با آرای خود سه عضو حقوقدان شورای نگهبان را انتخاب کردند. (مشروح جلسه علنی امروز مجلس را اینجا بخوانید)

گزارش از حمیدرضا حیدرپور

انتهای پیام/