پایگاه خبری تحلیلی راه ملت
اولین و تنها رسانه کاملا دانشجویی استان کهگیلویه وبویراحمد

اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل

راه ملت: آرمان نیکبخت

رسانه‌ها را ابزاری برای انتقال و انتشار اطلاعات تعریف کرده‌اند، اما رسانه بیش از آنکه در خدمت «بیان واقعیت» باشد، در جهت «ساختن و پرداختن واقعیت» و تصرف در عالم و آدم است که فرایند ارتباط را، از آغاز تا انجام، وحدت و انسجام می‌بخشد. . رسانه‌ها به رفتار، افکار و احساسات آدمی جهت می‌بخشند. هنگامی که پسند و ناپسند وحبٌ و بغض‌های انسان شکل گرفت و اندیشه‌های او در یک چارچوب مفهومی، نظام و قوام یافت، لزوماً موضع‌گیری آدمی نیز به همان سو می‌گراید.

اگر رسانه‌ها در انجام وظایف خویش پایبند اخلاق و امور اخلاقی نباشند، به راحتی می‌توانند جامعه‌ای را تحت تاثیر خویش قرار دهند و با ایجاد جنگ روانی خبری و ترویج شایعات هویت و انسجام آن را دگرگون سازند. هنگامی رسانه‌ها ارج و قدر می‌یابند که نقش اخلاق، فرهنگ و کارکرد آن در نظام اطلاع‌رسانی به طور اصولی شناخته و رعایت شود.

امروز رسانه‌های ما هنوز خود را با ارزش‌ها و هنجارهای بایسته حاکم بر یک جامعه شایسته همساز نکرده‌اند.

شاید دیده باشید بی حرمتی هایی را که در برخی رسانه ها میشود که نامش را حقیقت می گذارند و کسی که به لحن ایشان اعتراض کند می گویند انتقادپذیر نیست. شاید تا بحال این جمله را گفته اید که ای کاش این مطلب در رسانه ها منتشر نمی شد. براستی اخلاقیات در رسانه چه نقشی دارد؟

دیدگاهای متفاوت وگاه متناقضی در زمینه اخلاق رسانه ای وجود دارد: . برخی معتقدند که رسانه‌ها نمی‌توانند اخلاقی باشند و به مسایل اخلاقی پایبند بمانند؛ زیرا رسانه‌ها در محیط پر رقابت و برای سودآوری بیشتر تلاش می‌کنند. در چنین وضعیتی، اگر رسانه دنبال رعایت اخلاق باشند، از رقبا عقب مانده و به «سود» نخواهد رسید. رسانه حرفه ای، رسانه ای است که به دنبال جذب حداکثر سود و منفعت است و کمتر به قید و بندها پایبند است.

*اما این نکته در خور توجه است که مطبوعات نباید اخلاق حرفه‌ای کار خود را برای فروش و تیراژ بیش‌تر قربانی کنند. همانطور که مطبوعات در محضرقانون اساسی جایگاه فوق‌العاده ارزشمندی دارند و چشم‌وگوش مردم محسوب می‌شوند و نقش مهمی در اطلاع‌رسانی صحیح و نقد عملکرد مسئولان دارند و بر این اساس انتظار می‌رود صاحبان قلم و اندیشه، نگارش و محتوایی که ارائه می‌دهند را صیانت و مراقبت کنند.

بسیاری دیگر معتقدند که رعایت مسایل اخلاقی توسط رسانه‌ها دور از دسترس نیست. رسانه‌ها برای اینکه درجامعه نفوذ داشته باشند و به حیات خود ادامه دهند، نیازمندند که اعتماد عمومی را کسب نمایند. لازمه کسب اعتماد عمومی، درستی، امانت‌داری، و ایجاد یک رسانه مقبول عموم است. از این‌رو، کشورهای جهان برای سامان‌مند کردن کار رسانه‌ها و جلوگیری‌ از بداخلاقی، قوانینی را در جهت رسیدگی به تخلفات رسانه‌ای تدوین کرده‌اند.

درمیان این گروه نیز نظرات گوناگون دیده می‌شود:

الف. عده‌ای معتقدند که می‌توان یک نظام‌نامه اخلاقی جامع تدوین کرد و درتمام کشورها به آن عمل نمود. بیشتر اندیشمندان اسلامی، داعیه داران جهان تک قطبی و تک فرهنگی و اعلامیه حقوق بشر چنین نظری دارند.

ب. در مقابل، اکثر صاحب نظران عرصه رسانه مدعی‌اند که در عمل، داشتن اخلاق رسانه‌ای جامع، که در همه جا کاربرد داشته باشد، عملی نیست؛ زیرا بسیاری از معیارهای اخلاقی، در همه جای دنیا مورد قبول نیستند. برخی محققان حتی مدعی‌اند که فقدان توافق جهانی درباره هنجارهای اخلاقی از مشخصه‌های ارتباط جمعی است. در نتیجه، بسیاری از مقررات اخلاقی که در این مورد وضع شده‌اند، در بهترین شکل خود، تنها رهنمود‌های هنجاری هستند که بر هیچ فلسفه اخلاقی مشترکی مبتنی نیستند و روزنامه‌نگاران و ارتباط‌گران، بسته به موقعیت، به نحوی خاص با آنها روبرو می‌شوند. تصویب قوانین گسترده، برای اِعمال چنین هنجارهایی که دوام و مقبولیت آنها مورد تردید است، بسیار غیرعملی است. اما این دلیلی برای عدم داشتن اخلاق در رسانه نمی شود لذا رسانه باید تمام سعی خودرا در نقش یک عنصر عملی در راستای ایجاد فضایی اخلاق مدارانه و فراهم ساختن فضایی متعادل ایفا کند.

تاثیر رسانه بر بهبود جامعه کاملا مشهود است و اخلاق در رسانه نقطه عطفی خواهد بود برای ساختن جامعه ای اخلاق مدار تر.

منبع: نشریه دانشجویی صد