افزایش سرانه مطالعه کتاب از شاخصههای توسعه یافتگی است و چند صباحی است که نیک زنان و مردانی از دیار کهگیلویه در یک گام خودجوش فرهنگی با راهاندازی شعبههایی از مدرسه بلوط نه تنها استعدادها و تواناییهای بالقوه کودکان آن سرزمین را شکوفا میکنند بلکه با ترویج فرهنگ کتابخوانی مهارتهای زندگی را در قالب قصهگویی و بازی به آنها میآموزند.
به گزارش راه ملت؛ براساس عرف همگان مدرسه را خانه دوم میدانند اما اینجا و در شهرستان کهگیلویه در همان روستاهای اطراف شهر دهدشت مدرسهای به نام بلوط محفل جدیدی برای سرگرمی و شکوفایی استعدادهای کودکان آن مناطق بوده و اینجا خانه دوم کودکان روستاهای لیرکک، اکبرآباد و سمغان است.
گاهاً برخی از کودکان روستا به دلیل تبعیض طبقاتی، فقر فرهنگی و سایر محدودیتها و محرومیتها از تحصیل بازماندهاند و شاید تا آخر عمر رنگ دانایی را نبینند اما “اسماعیل آذرینژاد” طلبه قصهگو که خود از دل همین روستاها متولد شده است برای رفع این مشکل و ایجاد شور و نشاط در بین کودکان و نوجوانان سرزمینش با همان لباس روحانیت و در عین سادگی مردمش را فراموش نکرده، پس از فراغت از تحصیل و علیرغم دغدغههای زندگی متاهلی گامی بزرگ را آغاز کرده است که به گفته خودش در این مسیر همراهان بسیاری او را یاری کردهاند.
به طور قطع تاکنون حرکات فرهنگی بسیار در مناطق محروم آغاز شده است و خروجی آن را هم شاهد بودیم اما استمرار این فعالیتها از آغاز آن مهمتر است.
برای موشکافی این رویداد خودجوش فرهنگی پای صحبتهای آذرینژاد نشستهایم.
اسماعیل آذرینژاد موسس *موسسه قصه، رنگ، توپ* به خبرنگار راه ملت، گفت: علیرغم تحصیل در کسوت روحانیت و علاقه به دروس حوزوی همیشه تمایل داشتم در کنار درس و بحث کاری برای کودکان منطقه خود انجام دهم تا شاید روزی محرومیت از این سرزمین رخت ببندد.
وی از جمله اهداف خود برای تشکیل این موسسه را آموزش با کیفیت،حفظ سنتها، آیینها، رسوم و بازیهای محلی دانست و افزود: مجموعه قصه،رنگ، توپ و خانه بلوط اکبرآباد در اساسنامه خود به این مهم توجه ویژهای داشته است.
این روحانی فعال در حوزه کودکان با بیان اینکه همسرم در این مسیر همراه و مشوق من بود، عنوان کرد: ایشان گاهی در سفر و بازدید از خانههای بلوط مرا همراهی میکند و کتابهایی که تازه خریداری کردهام را برای کودکان میخواند و به قصهگویی میپردازد.
آذرینژاد در خصوص شیوه کاری خانه بلوط، بیان کرد: کودکان در انجمنهای مختلفی از جمله انجمن نویسندگی دانشآموزان و انجمن شعر خانه بلوط مشغول به فعالیت هستند.
*راهاندازی ۳ خانه بلوط در روستاهای شهرستان کهگیلویه*
وی با بیان اینکه تاکنون ۳ خانه بلوط در روستاهای سمغان، لیرکک و اکبرآباد راهانداری شده است، بیان کرد: خانه بلوط لیرکک یک کتابخانه در فضای ۲۰۰ متری است که توسط ورثه ” زنده یاد بانو اکرم حیدری” وقف دانایی شده است.
آذرینژاد، میگوید: یکی از مهمترین آرزوهایم این است که خانههای بلوط را افزایش دهیم و ای کاش به جای این همه مدرسهسازی بیشتر بر روی احداث چنین خانههایی برای مهارتآموزی، آموزش و کشف استعدادهای کودکان تمرکز میکردیم.
این روحانی قصهگو با بیان اینکه ۲۵۰ مدرسه را پوشش میدهیم، ابراز کرد: هر هفته به تعداد دانشآموزان توسط واحدهای سیار کتاب به مدارس امانت میدهیم.
آذرینژاد، تاکید کرد: هدف ما تربیت نسلی فرهیخته، خلاق، کنجکاو و پرسشگر است.
وی با بیان اینکه در خانههای بلوط کودکان مباحث مختلفی را میآموزند، عنوان کرد: کتابخوانی، قصهگویی،داستاننویسی خلاق،آموزش زبان انگلیسی، شاهنامهخوانی، نقاشی،آموزش خط،نمایش و طنز، آموزش مهارتهای الکترونیکی، کار با چوب و آموزش کار با کامپیوتر و برنامهنویسی از جمله این فعالیتها است.
آذرینژاد، بیان کرد: محیط زیست بکر و زیبای زاگرس و تنوع حیوانات مختلف در منطقه موجب یک زیست مسالمتآمیز بین حیوانات و مدرسه این منطقه شده است اما ما باید احترام به حقوق حیوانات را در همان سنین کودکی به کودکان آموخته و آنها را با طبیعت پیوند دهیم.
*شنبههای محیط زیستی در خانههای بلوط*
وی، افزود: شنبههای خانه بلوط همیشه محیط زیستی است و بارها “جواد هادی اصل” مستندساز و یکی از فعالان محیط زیستی در جمع کودکان خانه بلوط حضور یافته و هر بار آنها را با بخشی از زیست بوم منطقه آشنا میکند یکی از این روزها وی در مورد پرندهنگری از جمله مطالبی در خصوص خوراک، سبک زندگی و چرخه طبیعت به کودکان آموزش داد.
این روحانی فعال در حوزه کودکان از برگزاری کارگاه شناخت حیوانات نیز در خانه بلوط با دعوت از فعالان محیط زیست خبر داد.
وی در ادامه با بیان اینکه بسیاری از فعالیتهای ما در محیط طبیعت روستاها انجام میشود،افزود: از کارشناسان مختلف دیگر هم دعوت شد تا در خصوص خشکسالی و بحران آب مطالبی را به کودکان بیاموزند و همچنین واحد سیار آزمایشگاه را در روستاها راهاندازی کردیم.
آذرینژاد بر ضرورت انجام بازدید و گردش علمی و تفریحی دانشآموزان تاکید کرد و گفت: طبیعت بهترین مدرسه است تا دانشآموزان با لمس محیط مشاهدهگری و خلاقیت خود را تقویت و پرورش دهند.
وی به کارهای فرهنگی خانه بلوط اشاره کرد و گفت: اینجا هرکسی با ذوق و خودجوش حضور مییابد از جمله “افشین حافظی” که اکنون سرباز است نقاشیهای خود را در خانه بلوط و در قالب نمایشگاه آثار هنری در معرض دید کودکان و نوجوانان اکبرآباد قرار داده است و بچهها با ذوق به بازدید این نمایشگاه آمدند.
این روحانی قصهگو با تاکید بر اینکه یکی از سختترین کارها فعالیت فرهنگی و تربیتی است، عنوان کرد: شادی و فعالیت گروهی کودکان از اهداف اصلی فعالیت اعضای خانه بلوط است.
وی، بیان کرد: برای موفقیت در این مسیر نیازمند همراهی والدین با کودکان بودیم که بعضی روزها از آنها دعوت کرده و در کنار فرزندانشان به رنگآمیزی و قصهخوانی پرداختند.
آذرینژاد برگزاری کارگاه خانواده و آموزش سواد و هنر خیاطی به برخی از مادران این کودکان را از دیگر فعالیتهای خانه بلوط عنوان کرد.
وی در بخش دیگری از صحبتهایش، بیان کرد: یکی از آرزوهایم این است که یک پژوهشگر در حوزه تعلیم و تربیت و مسلط به تفکر سیستمی فعالیتهای ده ساله ما را در حوزه کودک مورد ارزیابی و نقد قرار دهد و وضعیت استان ما را شناسایی کند تا بتواند باتوجه به مشکلات آموزشی کودکان و ظرفیت و توانایی ما راهکاری ارائه دهد.
*یار مهربان را به خانههای روستایی میبریم/ توزیع کتاب کوچه به کوچه*
این روحانی قصهگو مهمترین محور فعالیت خود را در حوزه کتاب تشریح کرد و گفت: واحد سیار خانه بلوط به مناطق مختلف استان رفته و هر هفته کوچه به کوچه گشته و کتابهای زیادی به بچهها امانت میدهد و تمامی این موارد به صورت دقیق یادداشت شده است و کاربرگها در خصوص خوانش کتابها در رایانه ثبت و توسط مربی طی تماس با والدین بابت تربیت کودک کتاب خوان تشکر میشود.
آذرینژاد با بیان اینکه یکی از برنامههای خانه بلوط معرفی کتابخوانهای حرفهای است، گفت: “طرح سفیر یار مهربان” در خانه بلوط اجرا میشود تا کودکان کتابهایی را که خواندهاند به دوستان خود معرفی کرده تا آنها نیز از دانستههای آن کتاب بهرهمند شوند.
وی، خاطرنشان کرد: یکی از مربیان خانه بلوط ماهانه یک هزار و ۳۰۰ جلد کتاب به بچهها امانت میدهد.
آذرینژاد با بیان اینکه هر مربی چندین روستا را پوشش میدهد، عنوان کرد: خانم جودان در بخش محروم دیشموک بعد از امانت دادن کتابها از بچهها میخواهد که هرچه را که فراگرفتهاند در قالب قصه و داستان تعریف کنند.
این روحانی قصهگو با تاکید بر اینکه آموزشها باید مبتنی بر مهارتمحوری باشد، گفت: کتاب و قصه مهارت دوستی و ارتباط را به کودکان آموزش میدهد.
*ایجاد مجتمع فرهنگی ویژه کودکان در دیشموک آرزوی روحانی قصهگو*
وی، افزود: یکی دیگر از آرزوهایم این است که در دیشموک مجتمع فرهنگی ویژه کودکان بسازم چرا که در این منطقه هر ساله شاهد آسیبهای اجتماعی بسیاری از جمله خودکشی زنان هستیم.
آذرینژاد یکی از مشکلات استان در حوزه فرهنگی را کمبود شعب کانون پرورش فکری کودک و نوجوانان برشمرد و تصریح کرد: کیفیت اثرگذاری کانون قابل مقایسه با فضای مدرسه نیست.
این روحانی، عنوان کرد: کارگاه آموزشی پرورش خلاقیت در مدارس و مهدکودکهای استان به وسیله مربیان خانه بلوط برگزار میشود.
وی با بیان اینکه کودک برای رشدش نیاز به دوبال مربی و والد دارد، بیان کرد: مادران بچههای خانه بلوط را به صورت مستمر دعوت میکنیم تا در مورد فعالیتهای خود به آنها گزارش دهیم تا اطمینان خاطر پیدا کنند که فرزندانشان در چه فضای حضور مییابند.
آذرینژاد یکی از تفاوتهای خانه بلوط با فضای فعلی مدارس ایران را مدیریت کودکان در خانه بلوط عنوان کرد و گفت: هر کدام از کلاسها را یکی از بچهها مسئولیت برپایی آن را بر عهده دارد و این مهم روحیه مسئولیتپذیری را در آنها تقویت میکند.
وی در خصوص فضای محیطی مدرسه بلوط، گفت: حیاط مدرسه را به شکلی پیشبینی کردیم که کودکان برخی از روزها به کاشت گل و گیاه مشغول شوند،حوض دایرهای شکل در حیاط خانه درست کردیم که بچهها به دور آن جمع شده همفکری کرده، کتاب بخوانند و کسی حس برتری نکند و هر روز در فضای آن با بازی و سرگرمیهای مختلف میپردازند هر خانه دارای سالن اجتماعاتی است تا کودکان در روزهای مختلف به تماشای فیلم، اجرای شاهنامه و ….بپردازند.
این فعال فرهنگی در مناطق محروم، ابراز کرد: بازی با کودکان با هدف تقویت هوش حرکتی و فعالیت گروهی انجام میشود.
وی با بیان اینکه سالهای اولیه مربی از استانهای دیگر دعوت میکردم، گفت: اما اکنون از حضور مربیان خودمان بهرهمند میشویم و یکی از دستور کارهای خانه بلوط آموزش مهارتهای قصهگویی به مربیان جدید است.
*تحلیل ماهانه یک رمان با موضوع تربیتی و آموزشی برای مربیان خانه بلوط*
آذرینژاد، افزود: ماهانه تحلیل یک رمان درجه یک با موضوع تربیت و آموزش توسط مربیان روستا انجام میشود و همچنین قصهها را تحلیل و بررسی کرده و طرح درس برای مربیان جدید پیشبینی و نگارش خواهد شد.
وی در بخش دیگری از صحبتهایش باتوجه به اینکه سوئد دارای یکی از بهترین نژامهای آموزشی جهان است به فرق نظام آموزشی ایران و سوئد پرداخت و گفت: در نظام آموزشی ایران کمیت موضوعات بالاست و کیفیت به مراتب پایینتر است در حالی که در سوئد هدف آموزش پرورش کنجکاوی،خلاقیت، تخیل، پرسشگری و آموختن مهارتهای زندگی است.
آذرینژاد، بیان کرد: برای تقویت روحیه خلاقیت کودکان برخی روزها وسایل نجاری را به خانه بلوط میآوریم و کودکان با چوب و چسب اشکالی را میسازند.
*آموزش برنامه اسکرچ برای اعضای خانه بلوط*
وی با بیان اینکه آشنایی کودکان و آموزش فناوریهای نوین و دنیای دیجیتال به آنها در عصر امروزی یک ضرورت است، گفت: در این راستا تاکنون ۱۰ دستگاه لپتاپ به یک مدرسه اهدا شد و در خانه بلوط نیز کار با کامپیوتر و برنامه اسکرچ( زبان برنامهنویسی کودکانه) به بچهها آموزش داده میشود.
این روحانی قصهگو، ابراز کرد: شور و نشاط حاکم بر خانههای بلوط به نحوی است که از روستاهای دورتر به بلوط میآیند و در کنار بچههای اینجا به کتابخوانی، شنیدن قصه، دیدن فیلم و بازی کردن میپردازند.
آذرینژاد پدر و مادرها را خطاب قرار داد و تاکید کرد: اگر میخواهید خلاقیت، هوش کلامی و حرکتی، شخصیت اجتماعی و عاطفی و… کودکان پرورش یابد بازیهای نمایشی را در اولویت قرار دهید.
وی،اظهار داشت: یکی از شیوههای تغییر، رشد ارتباط فردی و غیر سیستمی است در خانه بلوط روستای اکبرآباد هرهفته جلسات رمانخوانی برای مربیان و معلمان برقرار است.
*نقش بیبدیل مدرسه بازیمحور بلوط در مهارتآموزی و پرورش خلاقیت کودکان و ترویج فرهنگ کتابخوانی در روستا*
آذرینژاد یکی دیگر از فعالیتهای آموزشی وتربیتی خانه بلوط را تصویرخوانی با کودکان برشمرد و گفت: این مهم با هدف پرورش خلاقیت، تمرکز و مشاهدهگری انجام میشود.
وی با بیان اینکه چند باری با همکاری کودکان و اولیا به رنگآمیزی برخی از مدارس روستاها پرداختیم، گفت: اینجا در خانه بلوط مهارت ارتباط، همکاری و همدلی را نیز به کودکان میآموزیم از جمله نظافت محیط خانه بلوط به همراه بازی کردن یکی دیگر از اقدامات این موسسه فرهنگی برای یادگیری مهارتهای زندگی به بچهها با زبان کودکی است.
وی با تاکید بر اینکه پرورش خلاقیت و قدرت حل مسئله از اهداف اصلی فعالیت با کودکان در خانه بلوط است، گفت: آماده کردن دانشآموزان برای شرکت در جشنواره قصهگویی از جمله برنامههای فرهنگی خانه بلوط است.
آذرینژاد،عنوان کرد: علاقمندان به پیگیری اخبار خانههای بلوط میتوانند با مراجعه به سایت موسسه و یا در آپارات و یوتیوب ما را دنبال کنند.
*ضرورت ورود واقفین به حوزه کتاب و کتابخوانی برای بالندگی فرهنگ دانایی*
وی در پایان، گفت: دست یاری خود را به سوی خیرین دانایی دراز میکنم تا ما را در این مسیر پر فراز و نشیب همراهی کنند تا شاهد تاسیس شعبههای بیشتر و مجهزتری از خانههای بلوط در نقاط مختلف این خطه باشیم تا شاید روزی رنگ محرومیت از رخ این روستاها زدوده شود و در این راه نخستین گام میتواند راهاندازی یک سایت رایانه باشد تا پنجره و افق جدید و روشنی به سوی کودکان این منطقه باز کنیم و سازنده ایرانی آبادتر در آینده باشیم.
جای بسی امیدواری است که کسانی همچون “اسماعیل آذرینژاد” و هموندانش با کمترین امکانات رویاهای بزرگ خود را جامه عمل میپوشانند و هرگز ناامیدی در اراده پولادین آنها اثری ندارد؛ همگان نیک میدانند که این حرکتها از قصه یک کتاب آغاز شد.
به طور قطع کتاب منشأ اصلی رشد و توسعه یک جامعه متمدن است؛ بیایید همه در این فصل سرمای فرهنگ وقف مطالعه و کتابخوانی را گسترش دهیم.
*گزارش از سیده زهرا موسوی اصل*
*تصاویر از پیج شخصی حجتالاسلام آذرینژاد اقتباس شده است.
اخبار و سوژه های خبری خود را برای راه ملت ارسال کنید:
ایمیل گروه خبری راه ملت: News@RaheMellat.ir
تماس مستقیم : 09120139712